Driel – Op donderdag 24 september 2015 werd tijdens een ceremonie in de Poolse stad Krakau de oprichting van de 1ste Poolse Onafhankelijke Parachutistenbrigade herdacht. Het bestuur van Stichting Driel-Polen was voor deze herdenking uitgenodigd en heeft een dag later een fototentoonstelling van de geschiedenis van de brigade overhandigd aan het museum van de 6e Poolse Luchtlandingsbrigade.
De fototentoonstelling was begin jaren 90 door Cora Baltussen aangeschaft en het was haar nadrukkelijke wens deze tentoonstelling weer naar Polen terug te laten keren om zo het verhaal van generaal Sosabowski en zijn parachutisten ook over Polen te verspreiden.
Naast deze originele versie van de tentoonstelling is eerder dit jaar op 1 april ook al een gemoderniseerde versie aan het Poolse Leger Museum in Warschau overgedragen. Ook de Ambassade van de Republiek Polen in Den Haag heeft een exemplaar van deze moderne versie die zij tijdens speciale gelegenheden kan exposeren.
Stichting Driel-Polen heeft hiermee de wens van Cora Baltussen gerealiseerd.

Historische achtergrond:
De 1ste Poolse Onafhankelijke Parachutistenbrigade werd op 23 september 1941 in Schotland opgericht met het doel via de kortste weg, ofwel rechtstreeks door de lucht, terug te keren naar het bezette Polen om daar een opstand te steunen van het gewapend ondergrondse verzet. Zover heeft het alleen nooit mogen komen omdat de brigade onder Britse druk werd ingezet tijdens de geallieerde opmars in West-Europa en wel ten tijde van operatie Market Garden bij het dorp Driel.

Toespraak bij overhandiging tentoonstelling (originele versie) door Stichting Driel-Polen aan Museum van de 6e Airborne Brigade
Krakau, 25 september 2015
Arno Baltussen

Generaal Joks, leden van de Brigade
Dames en heren

In het begin van de 90-er jaren hoorde Cora Baltussen, zij was inmiddels 80 jaar, van een foto-tentoonstelling die in Polen was samengesteld door de heer Stefan Bałuk. Hij is lid geweest van de brigade en ingezet bij de Cichociemni.

Uit de contacten en correspondentie met leden van de brigade in Polen was het Cora duidelijk geworden dat het verhaal van generaal Sosabowski en zijn brigade in Polen nauwelijks bekend was.
Na enig beraad en met ondersteuning van aangetrokken fondsen schafte zij in 1994 de foto-tentoonstelling aan met het doel deze weer naar Polen terug te brengen en zo het verhaal van generaal Sosabowski en zijn brigade over Polen te verspreiden.
Haar contacten over dit idee waren met name met manschappen van de brigade die inmiddels ook een respectabele leeftijd hadden bereikt. Zo schreef een van hen “I am only too concious of the fact that we are getting older”.
Zo gebeurde het dat zij door haar overlijden helaas dit initiatief niet zelf heeft kunnen afronden.

Deze foto-tentoonstelling was onderdeel van ons archief en het idee erachter was ons bestuur bekend. De wens van Cora was duidelijk. De foto-tentoonstelling moest uiteindelijk een bestemming krijgen in Polen.
In contacten met de Poolse Ambassade in Nederland bleek dat het wenselijk was om de teksten aan het huidige taalgebruik in Polen aan te passen. In 2013 is dit door de Poolse Ambassade opgepakt en een jaar later afgerond.

De aanwezigheid van Professor Wawer en zijn team van het Polish Army Museum bij de herdenking in september 2014 in Driel was voor ons een mooie gelegenheid om de foto-tentoonstelling en het doel daarachter onder de aandacht te brengen. Zij waren enthousiast en bereid om deze in hun collectie op te nemen en ook de wens van Cora tot uitvoering te brengen. Namelijk het verspreiden van deze foto-tentoonstelling over heel Polen. Zij hebben toegezegd hun netwerk hiervoor in te zetten.
Op 1 april j.l. hebben wij de herziene versie van de foto-tentoonstelling, in aanwezigheid van de ministers van Defensie van Nederland en Polen, Mevrouw Hennis-Plasschaert en de heer Siemoniak, aan het museum in Warschau overhandigd.
Als bestuur van de Stichting Driel-Polen zijn wij zeer blij dat wij met de overdracht van deze foto-tentoonstelling aan het Polish Army Museum de wens van Cora alsnog in vervulling kunnen laten gaan.

De originele versie van de foto-tentoonstelling is op 1 april j.l. symbolisch overhandigd aan Generaal Joks.
Vandaag overhandigen wij de complete originele versie van de foto-tentoonstelling aan Generaal Joks om deze op te nemen in de collectie van uw museum op het kazerneterrein elders in deze mooie stad.
Wij zijn ervan overtuigd dat deze foto-tentoonstelling voor uw Brigade een waardevolle aanvulling is op de collectie van uw museum.