Toespraak premier van Polen, dhr. Tusk
Geachte Premier,
Geachte Minister van Defensie,
Geachte Commissaris van de Koningin,
Burgemeester, Exellenties,
Geerde veteranen,
Geachte leden van de familie van Generaal Sosabowski en van Cora Baltussen,
Dames en Heren,
Goedendag, ik ben blij bij Nederlandse vrienden te zijn
Een kleine twintig dagen geleden, heb ik op Westerplatte in Gdańsk, waar 70 jaar geleden de Tweede Wereldoorlog begon, in de Aanwezigheid van vele Europese politici, waaronder ook premier Balkenende, gezegd, dat de herinnering aan de oorlog en haar gevolgen, aan de misdaden, die er gevolg van waren en aan de heldendom, die er uit ontsproot, wellicht het beste schild is tegen het gevaar van een nieuwe oorlog. Want alleen door herinnering kunnen wij een volwassen, gezamenlijke verantwoordelijkheid opbouwen om een herhaling van die tragedie te voorkomen. De oorlog en de duistere waarden, uit naam van welke hij is uitgeroepen, kan alleen afgewezen worden, als we ons er steeds ana herinneren.
Poolse soldaten hebben op vrijwel alle fronten van de Tweede Wereldoorlog gestreden. Maar niet overal is de herinnering aan hun strijd zo levend als hier – in Driel, Arnhem, Axel en Breda. Jullie hebben hen in jullie gedachten gesloten en geëerd, zelfs toen de Polen onder het juk van het communisme dat zelf niet konden doen. Door die herinnering te bewaren en te koesteren, zijn jullie ware bouwers van een vreedzame Europese orde.
Vandaag, waar wij op de plek van heldhaftige opoffering van de Poolse soldaten Generaal Sosabowski en de soldaten van de 1e Onafhankelijke Parachutisten Brigade eren, wil ik mijn dank uitbrengen aan allen, die de herinnering aan hen levend gehouden hebben. Laat mij stilstaan van mevr. Cora Baltussen, oprichtster van de stichtring Driel-Polen, die de woorden niet kon vergeten van de Poolse soldaat, die in haar armen stierf: „All men are brothers”.
Meneer de Premier,
Geachte Dames en Heren,
Onze gezamenlijke ontmoeting hier, waarvoor ik zeer erkentelijk ben, is ook een volgende stap op de weg der herinnering. Ik ben ervan overtuigd, dat deze weg ons naar een tijd voert, waarin geweersalvo’s in Europa alleen zullen weerklinken als eresaluut.
Een zin wil ik richten tot onze veteranen. Jullie hadden tranen in de ogen, toen we elkaar begroetten kort voor deze herdenkingen. Jullie hoeven deze tranen niet te verbergen. Helden hoeven zich niet voor hun tranen te schamen.
Jullie zijn helden van Nederland en van Polen.
Dank u wel Nederland!