Szanowni weterani, wdowy po weteranach i rodzino generała
Sosabowskiego!
„Uwierzę w to dopiero, jak to zobaczę na własne oczy” –
takie były ostatnie słowa Waszej przyjaciółki, Cory Baltussen, które często
powtarzała w ostatnich tygodniach przed śmiercią, gdy rodzina mówiła jej, że już
niedługo ogłoszona zostanie tak bardzo oczekiwana przez nią rehabilitacja
polskich żołnierzy.
Niestety, trzy tygodnie przed ogłoszeniem decyzji o
przyznaniu odznaczeń, Cora Baltussen zmarła 18 listopada 2005 r. Dlatego w dniu
dzisiejszym złożyliśmy kwiaty na jej grobie obok kościoła naprzeciw tego
pomnika, na znak pamięci o niej przy tej radosnej okazji wręczenia Wojskowego
Orderu Willema i orderu Brązowego Lwa.
Po oficjalnej ceremonii wręczenia orderów w dniu wczorajszym w Hadze, dzisiaj mieszkańcy Driel mają możliwość, aby
dzielić z nami tę radość.
Dzisiaj macie okazję zobaczyć z bliska sztandar, do którego przypięte są wstęga i insygnia Orderu Wojskowego Willema.
6. Brygada Desantowo-Szturmowa jest spadkobierczynią tradycji 1. Samodzielnej Brygady Spadochronowej. Wspaniała możliwość upamiętnienia historii generała Sosabowskiego i jego żołnierzy. Tradycje brygady podtrzmują również aktywnie
liczne drużyny harcerskie, których patronem jest generał Sosabowski.
Rodzina generała Sosabowskiego jest tu obecna z przyznanym mu pośmiertnie odznaczeniem za bohaterstwo, orderem Brązowego Lwa. Dzisiaj po południu rodzina generała przekaże to odznaczenie muzeum Airborne, gdzie będzie
ono stanowić stałą część ekspozycji muzealnej.
Od roku 1946 mieszkańcy Driel okazywali uznanie dla walk stoczonych przez 1. Samodzielną Brygadę
Spadochronową w Driel i jego okolicach podczas bitwy pod Arnhem.
Jeden z weteranów, który po wojnie mieszkał w Holandii, w wywiadzie w radiu określił
panujące stosunki w nastepujący sposób:
„Będąc tutaj w Driel, wśród tutejszych mieszkańców, czuję się jakbym był znów w domu, w domu w Polsce, w
mojej wiosce”.
Oddaje to w kilku prostych słowach, jak silne więzy powstały w dniach od 21 do 25 września 1944 roku. Tak więc nie bez powodu 21 września 1945 roku groby poległych żołnierzy zostały zaadoptowane przez mieszkańców, a
generałowi Sosabowskiemu wysłano album ze zdjęciami. Załączony był do niego certyfikat pamiątkowy z tekstem: „Złączeni więzami przyjaźni i wdzięczności”.
Pierwszy pomnik ku czci poległych żołnierzy odsłonięty
został 21 września 1946 roku. W roku 1961 generał Sosabowski odsłonił obecny
pomnik, wzniesiony z funduszy zebranych przez osoby prywatne.
Pomnik ten będzie trwale upamiętniał wydarzenia.
Tak jak przedstawił to projektant pomnika, cokół symbolizuje naród polski.
„Z cokołu wznosi się dynamiczny betonowy element: polska siła ducha i niezachwiana odwaga.
Z tego cokołu wyłania się postać, symbolizująca młode pokolenie, przyszłość narodu, w której
rękach jest wolność, cenna jak klejnot.
W ciemnościach, symbolizujących ciężkie czasy, wydaje się, że ta sylwetka znika, ale jest to tylko pozór.
Wolność zawsze istnieje, i skupiając się na siłach narodowych, daje Polakom odwagę i siłę ducha, i ciągle się odradza, ponownie nabierając kształtu.”
We wrześniu 2004 roku większość z Was była również obecna podczas obchodów 60. rocznicy bitwy pod Arnhem. Wówczas wiele rozmawialiśmy o realnej możliwości, że ponownie będziecie gościć w Driel w związku z nadaniem
wojskowego odznaczenia. Większość z Was, weteranów i wdów, z uwagi na wiek gościmy tu po raz ostatni. Możecie być przekonani, że nasze więzy przyjaźni na zawsze pozostaną.
Pomnik, różne inne trwałe wspomnienia wydarzeń w naszej miejscowości oraz kontakty, które istnieją na różnych płaszczyznach pomiędzy mieszkańcami Dril oraz różnymi grupami w Polsce, sprawią, że tekst na pamiątkowym certyfikacie z roku 1945 nie straci swojej mocy:
ZŁĄCZENI WIĘZIĄ PRZYJAŹNI I WDZIĘCZNOŚCI
<< Terug